Toekoms in eie taal – ’n Risiko-ontleding van die Afrikaanse taalgemeenskap en vertrekpunte vir ’n taalstrategie

Het N.P. van Wyk Louw-sentrum heeft een nieuwe publicatie uitgebracht: Toekoms in eie taal – ’n Risiko-ontleding van die Afrikaanse taalgemeenskap en vertrekpunte vir ’n taalstrategie. De auteurs zijn Danie Langner, uitvoerend directeur van de FAK, Jaap Steyn, bekende taalwetenschapper en Frans Jacobs, econoom.

De publicatie zal binnenkort beschikbaar zijn bij het SAI, de bibliotheek van het Zuid-Afrika Huis in Amsterdam.

Taal is geen abstract communicatiemiddel dat ergens verloren in de lucht hangt. De bestaansvoorwaarden en potentiële groei van de losstaande kleine talen zijn nauw verbonden met het welzijn van de gemeenschap die de taal spreekt. Taal en gemeenschap zijn ten diepste verweven en in een bijzondere mate geldt dit voor het Afrikaans. Als het goed gaat met de verschillende cultuurgemeenschappen die het Afrikaans delen, zal het Afrikaans ook krachtiger worden. Het tegenovergestelde is helaas ook waar. Als de cultuurgemeenschappen onder druk staan, zal dit onvermijdelijk een negatieve uitwerking op het groeipotentiaal en de toekomst van het Afrikaans hebben. Helaas gebeurt het te vaak dat onderzoek naar taal in abstracte termen over het Afrikaans gaat, zonder dat daarbij het welzijn van de taalgemeenschap in acht wordt genomen.

Deze publicatie van het N.P. van Wyk Louw-sentrum bestaat uit twee delen die afzonderlijk van elkaar kunnen worden gelezen. Het eerste deel richt zich op het welzijn van de Afrikaanse taalgemeenschap. Let wel, niet op het welzijn van het Afrikaans als taal, maar van de gemeenschap waarbinnen het Afrikaans wordt gesproken. Het beeld over het welzijn van de taalgemeenschap geeft vanuit een andere invalshoek een blik op de toekomst van het Afrikaans als taal. In het onderzoek zijn de vijf meest zichtbare graadmeters geïdentificeerd om aan te tonen op welke gebieden de Afrikaanse taalgemeenschap de meest positieve bijdrage kan leveren. Het N.P. van Wyk Louw-sentrum zal in de toekomst de vijf kerngraadmeters uitbreiden tot een omvattende taalstrategie die gemeenschappen kunnen gebruiken om het Afrikaans te bevorderen.

Het tweede deel van de publicatie richt zich op de normatieve uitgangspunten voor zo’n omvattende taalstrategie voor gemeenschappen. Het Afrikaans behoort aan iedereen die haar praat, juist daarom heeft elke gemeenschap de verantwoordelijkheid om door middel van een open gesprek te kijken naar welke bijdragen de gemeenschap kan leveren om de toekomst van het Afrikaans te verzekeren. Het N.P. van Wyk Louw-sentrum wil vanuit een open gesprek het onderzoek publiceren, maar moedigt tegelijkertijd de gemeenschappen aan om ook in hun eigen context na te denken over waar en hoe het Afrikaans bevorderd kan worden.